مێژوو و چۆنیەتیى دروستبوونى ڕۆژى ٨ى ئازار ڕۆژى جیهانیى ئافره‌تان
ڕۆژى ٨ى ئازارى ١٨٧٥ ژنانى کرێکار لە کارگەکانى جلوبەرگى شارى نیویۆرک خۆپیشاندانێکیان لەدژى دۆخى قورسى کارکردن و کەمیى کرێ و مافەکانیان بەڕێوەبرد، کە لەلایەن پۆلیسەوە و بە شێوەیەکى توندوتیژانە سەرکوتکرا.
دواتر لە ڕۆژى ٨ى ئازارى ١٩٠٧دا دیسان ژنان لە ئەمەریکا ڕۆژانەوە سەر شەقامەکان و داواکارییەکان بۆ مافەکانیان بەرزکردەوە. ئەوەش لەلایەن پۆلیسەوە بە شێوەیەکى توندوتیژانە سەرکوتکرا.
لە ڕۆژى ٨ى ئازارى ١٩٠٨دا حزبى سیۆسیالیستى ئەمەریکا کۆمیتەى نیشتمانیى ژنانى بۆ کەمپینى مافى دەنگدانى ژنان لە هەڵبژاردندا پێکهێنا. هەر لەو ڕۆژەدا دیسانەوە ژنان لە ئەمەریکا ڕژانەوە سەر شەقامەکان و داواى مافەکانیان و دەنگدان کرد.
ڕووداوەکانى هەشتى مارس لە ئەمەریکا بووە هۆى ئەوە ٨ى ئازار لە ساڵى ١٩٠٩ وەک ڕۆژى نیشتمانى ژنانى ئەمەریکا بچەسپێنرێت.
لە گۆنگرەى ئینەرناسیۆناڵ سوسیالیست کە لە ساڵى ١٩١٠ لە کۆپنهاگنى دانیمارک بەڕێوە چوو لەلایەن کلاڕا زتکین و ژنانى سۆسیالیستەوە ڕۆژى هەشتى مارس وەک ڕۆژى جیهانى ژنان بۆ خەبات لە پێناو مافەکانیاندا داوا کرا و لە کۆنگرەى ئینتەرناسیوناڵ سیۆسیالیستدا پەسەند کرا.
لە ٨ى ئازارى ١٩١١دا ژنان لە وڵاتانى ئەڵمانیا، دانیمارک، سویسرا و ئۆسترالیا چەندین خۆپیشاندانیان بەڕێوەبرد و داواى مافى دەنگدان و خوێندنى پیشەیى و پسپۆڕانەیان بۆ ژنان کرد.
هەر لەو ساڵەدا لە ڕووسیا و چین بە بۆنەى هەشتى مارسەوە ژمارەیەک خۆپیشاندان بەڕێوەچوو.
لە ماوەیەکى کەمتر لە هەفتەیەک لە داواکاریى جیهانیى ژنان و خۆپیشاندانەکانیان، ئاگرێک لە کارگەى تریانکلى جلوبەرگى شارى نیویۆرک کەوتەوە و بەهۆى نەبوونى ئامێرى کوژاندنەوەى ئاگر و ئامێرەکانى دیکەى پێشگرتن لە تەشەنەسەندنى ئاگر و ئاگادارکردنەوە ١٤٩ ژنى کرێکار لەو ئاگرکەوتنەوەیەدا گیانیان لە دەستدا.
ئەو ڕووداوە بووە هۆى ئەوە یادى ڕۆژى ٨ى ئازارى ١٩١٢ بە فراوانى بەڕێوەبچێت و لەسەرتاسەرى جیهاندا ملیۆنەها ژن و پیاوى پێشکەوتوخواز بەشدارییان لە خۆپیشاندان و ناڕەزایەتییەکاندا کرد.
لەبەردەوامیى خەباتى ژنان بۆ مافەکانیان، ساڵى ١٩٧٥ لەلایەن ڕێکخراوى نەتەوە یەکگرتووەکانەوە بە ساڵى نێودەوڵەتیى ژنان ڕاگەیاندرا.
لە ئەنجامدا لە ساڵى ١٩٧٧ەوە ڕێکخراوى یونسکۆى سەر بە ڕێکخراوى نەتەوە یەکگرتووەکان ڕۆژى هەشتى مارسى وەک ڕۆژى جیهانیى ژنان پەسەند کرد.
ڕۆژى جیهانى ژنان لە هەموو هەشتى مارسێکدا لەسەرتاسەرى جیهان لەلایەن ژنانى ئازادیخوازەوە بەڕێوە دەچێت. مەبەست لە ڕۆژى جیهانیى ژنان ئەوەیە کە پێداگرى لە دەستکەوت و مافەکانى ژنان بکرێت و کاریش بۆ بەرزکردنەوەى هۆشیاریى سیاسى ژنان و بەشداریکردنیان لەکاروبارە جۆراجۆرەکاندا بکەن.
f.q
نووسراوه له‌لایه‌ن
user post
Reviewed by Unknown
on
5:53:00 ص
Rating:
مدون من بلد المليون و نصف شهيد احب مطالعة جديد العلوم و التقنيات مؤسس لمدونة علوم و تقنيات
ليست هناك تعليقات: