بەڕێوبەڕی پەروەردەی مەخموور،بەشداری لە مەراسیمی رێزگرتن لە پڕۆفیسۆر مسته‌فا زه‌ڵمی دەکا
پڕۆفیسیۆر دكتۆر مسته‌فا زه‌ڵمی له‌ته‌مه‌نی 92 ساڵیداو 4/6ی ئه‌مساڵ له‌نه‌خۆشخانه‌ی پار له‌هه‌ولێر كۆچی دواییكرد كه به”نوێگه‌ر”ی شه‌ریعه‌تی ئیسلام له‌سه‌ده‌ی بیست ناوده‌برێت.مه‌راسیمی به‌ڕێوه‌چوونی چله‌كه‌ی له‌هه‌ولێر له‌هۆڵی سه‌عد عه‌بدوڵا به‌ڕێوچوو كه وه‌زاره‌تی خوێندنی باڵای هه‌رێمی كوردستان ڕێكیخستبوو، تێیدا كه‌سوكاری مسته‌فازه‌ڵمی‌و سه‌رۆكی حكومه‌ت‌و جێگره‌كه‌ی‌و وه‌زیری خوێندنی باڵاو چه‌ند كه‌سایه‌تییه‌ی دیكه به‌شداربوون.
مامۆستا عباس محمد بەڕێوبەڕی پەروەردەی مەخموور ،وەکو رێز و وەفایەک بۆ کۆشش و ماندوبون و بەرهەمەکانی لە بواری پەروەردە و فێرکرن بەشداری لەم مەراسیمە کرد .
نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆكی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان له وتارێكیدا له‌مه‌راسیمه‌كه‌دا وتی”ئه‌ركی ئێمه‌یه رێز له‌خزمه‌ته‌كانی مسته‌فا زه‌ڵمی بگرین‌و ئه‌و زانایه‌كی گه‌وره‌ی ئیسلامی بوو”.
نێچیرڤان بارزانی ئه‌وه‌شی خسته‌ڕوو مسته‌فا زه‌ڵمی رۆڵی گه‌روه‌ی هه‌بووه بۆ ئه‌وه‌ی گۆڕانكارییه‌كی فكریی گه‌وره دروست ببێت له‌و گۆڕانكارییه یاساییانه‌ی دروست بوون به‌تایبه‌ت له هه‌مواری یاسای باری كه‌سێتی.
نێچیرڤان بارزانی ئه‌وه‌شی خسته‌ڕوو مسته‌فا زه‌ڵمی رۆڵی گه‌روه‌ی هه‌بووه بۆ ئه‌وه‌ی گۆڕانكارییه‌كی فكریی گه‌وره دروست ببێت له‌و گۆڕانكارییه یاساییانه‌ی دروست بوون به‌تایبه‌ت له هه‌مواری یاسای باری كه‌سێتی.
مسته‌فا زه‌ڵمی به‌هاری ساڵی 1924 له‌گوندی زه‌ڵمی سه‌ر به‌هه‌ورامان له‌پارێزگای هه‌ڵه‌بجه له‌دایكبووه، ساڵی 1946 له‌گه‌ڵ ئامۆزایه‌كی خۆی هاوسه‌رگیری كردووه‌و شه‌ش كوڕو سێ كچی هه‌یه.زه‌ڵمی له‌زۆربه‌ی حوجره‌كانی باشوورو رۆژهه‌ڵاتی كوردستان لای زانا به‌ناوبانگه‌كانی ئه‌و سه‌رده‌مه زانسته شه‌رعییه‌كان ده‌خوێنێت‌و له‌مانگی ئازاری ساڵی 1946 له‌حوجره‌كه‌ی مه‌لای گه‌وره‌ی كۆیه ئیجازه‌ی مه‌لایه‌تی وه‌رده‌گرێت.
له‌ماوه‌ی خوێندنیدا له‌حوجره‌كاندا توشی چه‌ندین سه‌ختی‌و برسیه‌تی‌و چه‌رمه‌سه‌ری بووه‌و وه‌ك خۆی ده‌ڵێت “بڕواناكه‌م هیچ كه‌س له‌كوردستاندا هێنده‌ی من له‌به‌ر خوێندن ئازاری چه‌شتبێت” ئه‌مه‌ش به‌پێی كتێبی (كاروانی ژیانم) كه‌خۆی نوسیویه‌تی.
پاش ئه‌وه‌ی له‌ساڵی 1946دا بڕوانامه‌ی مه‌لایه‌تی له‌زانسته شه‌رعییه‌كان وه‌رده‌گرێت، له‌ماوه‌ی مه‌لایه‌تیدا له‌سلێمانی تاقیكردنه‌وه‌ی ده‌ره‌كی پۆلی شه‌شه‌می سه‌ره‌تایی ده‌كات‌و دواتریش له‌ماوه‌ی ئیمامه‌تی سوپادا له‌جه‌له‌ولا له‌ساڵی 1956 تاقیكردنه‌وه‌ی پۆلی سێی ناوه‌ندی‌و پاش چه‌ند ساڵێكی تر تاقیكردنه‌وه‌ی شه‌شه‌می ئاماده‌یی ده‌كات.زه‌ڵمی ده‌بێته خوێندكاری زانكۆو له‌ساڵی 1960دا له‌كۆلێژی یاسای ئێوارانی زانكۆی به‌غدا وه‌رده‌گیرێت.
ده‌رباره‌ی خوێندنی زانكۆو جیاوازی له‌خوێندنی حوجره له‌چه‌ند وێستگه‌یه‌كی ژیانیدا لایه‌نه باش‌و نێگه‌تیڤه‌كانی ئه‌و لایه‌نه‌ی روونكردووه‌ته‌وه، به‌ڵام سودی له‌قووڵبوونه‌وه‌ی وانه‌كانی حوجره وه‌رگرتووه‌و توانیویه‌تی له‌ژیانی زانكۆشدا ره‌نگبداته‌وه، هه‌ر بۆیه‌ش پاش چوار ساڵی زانكۆ به‌نمره‌ی زۆر باشه‌ی (86.5) زانكۆی ته‌واو كردووه.
له‌ساڵی 1966دا له‌ماسته‌ری شه‌رعیه‌تی ئیسلامی له‌زانكۆی به‌غدا وه‌رده‌گرێت‌و به‌سه‌ركه‌وتووی ئه‌ویش ته‌واو ده‌كات، دوو ساڵ دواتر پێشكه‌شی ماسته‌ری ده‌كات له‌یاسای گشتیداو له‌ساڵی 1970دا ده‌بێته خاوه‌نی دوو بڕوانامه‌ی ماسته‌ر له‌شه‌رع‌و یاسادا.
ساڵی 1972 له‌شاری قاهیره‌ی پایته‌ختی میسر بۆ خوێندنی دكتۆرا وه‌رده‌گیرێت، به‌ڵام له‌به‌رئه‌وه‌ی له‌عیراق موڵه‌تی خوێندنی بۆ ناكه‌ن خۆی خانه‌نشین ده‌كات‌و له‌هه‌ردوو زانكۆی قاهیره‌و ئه‌زهه‌ر ده‌بێته خوێندكاری دوو دكتۆرای جیاواز له‌شه‌ریعه‌و یاساداو به‌سه‌ركه‌وتووی ته‌واوی ده‌كات.
نێچیرڤان بارزانی له‌مه‌راسیمی چله‌كه‌یدا وتیشی”پێویسته هه‌موومان‌و نه‌وه‌كانی ئاینده‌مان، ژیانی مامۆستا بخوێنینه‌وه كه به نه‌بونییه‌كی زۆره‌وه‌و ده‌رده‌سه‌رییه‌كی زۆره‌وه توانی ببێته زانایه‌كی گه‌وره”.
مسته‌فا زه‌ڵمی زیاتر له 50 كتێبی هه‌یه له‌بواره‌كانی شه‌ریعی یاساو زیاتر له 40 توێژینه‌وه‌ی زانستی هه‌یه له‌بواره‌كانی یاسا، فه‌لسه‌فه‌و 13 ناونیشانی زانستی وه‌رگرتووه.
به‌شێكی زۆری كتێبه‌كانیشی بۆ زمانه جیهانییه‌كان وه‌رگێڕدراون‌و له‌چه‌ند وڵاتێكیشدا كتێبه‌كانی وه‌ك پرۆگرامی خوێندنی زانكۆیی ده‌خوێنرێن له‌وانه‌ش، هیندستان، ئه‌ندۆنیزیا، توركیا، میسر، ئه‌رده‌ن، عیراق، ئێران، مالیزیا و هه‌رێمی كوردستان.
له‌ماوه‌ی ته‌مه‌نیدا زیاتر له 20 رێزلێنانی نێوده‌وڵه‌تی‌و ناوخۆیی وه‌رگرتووه كه گرنگترینیان خه‌ڵاتی شێخی ئه‌زهه‌رو یه‌كێتی جیهانی زانایانی ئه‌زهه‌ره.
مسته‌فا زه‌ڵمی زیاتر له 50 كتێبی هه‌یه له‌بواره‌كانی شه‌ریعی یاساو زیاتر له 40 توێژینه‌وه‌ی زانستی هه‌یه له‌بواره‌كانی یاسا، فه‌لسه‌فه‌و 13 ناونیشانی زانستی وه‌رگرتووه.
به‌شێكی زۆری كتێبه‌كانیشی بۆ زمانه جیهانییه‌كان وه‌رگێڕدراون‌و له‌چه‌ند وڵاتێكیشدا كتێبه‌كانی وه‌ك پرۆگرامی خوێندنی زانكۆیی ده‌خوێنرێن له‌وانه‌ش، هیندستان، ئه‌ندۆنیزیا، توركیا، میسر، ئه‌رده‌ن، عیراق، ئێران، مالیزیا و هه‌رێمی كوردستان.
له‌ماوه‌ی ته‌مه‌نیدا زیاتر له 20 رێزلێنانی نێوده‌وڵه‌تی‌و ناوخۆیی وه‌رگرتووه كه گرنگترینیان خه‌ڵاتی شێخی ئه‌زهه‌رو یه‌كێتی جیهانی زانایانی ئه‌زهه‌ره.
مسته‌فا زه‌ڵمی یه‌كێكه له‌و كه‌سایه‌تییه ده‌گمه‌نانه‌ی كورد كه له‌ژیانیدا دانی به‌هه‌ڵه‌كانی خۆیدا ناوه‌و په‌شیمانی خۆی له‌و هه‌ڵانه‌ی ده‌ربڕیوه‌و له(كتێبی كاروانی ژیانم)دا كه ژیاننامه‌كه‌یه‌تی‌و به‌ده‌ستی خۆی نوسیویه‌تییه‌وه دانبه‌وه‌دا ده‌نێت كه له‌بڕیاری جیابوونه‌وه‌ی ژن‌و مێرد (ته‌لاق)دا دووجار تووشی هه‌ڵه‌ی گه‌وره بووه، ئه‌وه‌ش وای لێكردووه زیاتر به‌دوای زانستی ته‌لاقدا بگه‌ڕێت‌و چه‌ندین كتێبی له‌و باره‌یه‌وه نوسیوه.یه‌كه‌م زانای ئیسلامییشه كه‌باشترین رێگاچاره‌ی چاره‌سه‌ركردنی جیابوونه‌وه‌ی ژن‌و مێردی راگه‌یاندووه، له‌و ڕوانگه‌شه‌وه ئێستا له‌جیهانی ئیسلامیدا پشت به‌ڕایه‌كانی ئه‌و ده‌به‌سترێت.
زه‌ڵمی پێیوابووه ته‌نها عیباده‌ت پێوه‌ر نیه بۆ باشبوونی مرۆڤ به‌ڵكو “ڕه‌وشت باڵاترین پله‌ی ئیمانه، بۆئه‌وه نزیكترین هاوڕێكانی له‌ژیانیدا سێ كه‌سن كه جوله‌كه‌یه‌ك، مه‌سیحییه‌ك‌و موسوڵمانێكن”.
زه‌ڵمی پێیوابووه ته‌نها عیباده‌ت پێوه‌ر نیه بۆ باشبوونی مرۆڤ به‌ڵكو “ڕه‌وشت باڵاترین پله‌ی ئیمانه، بۆئه‌وه نزیكترین هاوڕێكانی له‌ژیانیدا سێ كه‌سن كه جوله‌كه‌یه‌ك، مه‌سیحییه‌ك‌و موسوڵمانێكن”.
نووسراوه له‌لایه‌ن
Parwarday Maxmur
بەڕێوبەڕی پەروەردەی مەخموور،بەشداری لە مەراسیمی رێزگرتن لە پڕۆفیسۆر مسته‌فا زه‌ڵمی دەکا
Reviewed by Unknown
on
3:22:00 م
Rating:
Reviewed by Unknown
on
3:22:00 م
Rating:
Unknown
مدون من بلد المليون و نصف شهيد احب مطالعة جديد العلوم و التقنيات مؤسس لمدونة علوم و تقنيات
ليست هناك تعليقات: